24 Kasım 2015 Salı

EFES'TEN SELÇUK'A KALAN MİRAS: SİVRİSİNEKLER

Efes'ten Selçuk'a kalan miras; Sivrisinekler

"Selçuk’ta ki "sivrisinek problemi" bizlere EFES’ten miras"
Günümüzden yaklaşık iki bin yıl öncesine kadar bu denli bir sivrisinek problemi bu bölgede yoktu.Bu problemin baş göstermesi, antik Efes limanının dolması ve bataklık haline gelmesiyle başlamıştır.

Küçük Menderes ( Kaystros ), dağlardan, vadilerden sürükleyerek getirdiklerini Antik Efes limanına yığmaya başlayınca, liman bataklığa dönüşüyor ve sivrisineklerin en sevdiği yer halini alıyor.Bu durum kentteki insanların sağlığı ve geleceği için hiç istenmeyen bir durumdu.Sıtma kentte kol gezmeye başlamıştı, tarım ürünleri talan oluyordu...

Limanın dolmasıyla da ticaret limanı özelliğini yitirmiş ve artık gemiler limana yanaşamaz olmuştu. Bu Efes kenti için hayati bir durumdu. Çünkü Efes bir ticaret kentiydi ve gemilerin yanaşamaması ekonomik kayıplara neden olacaktı. Efesliler paralarının yanında birde sağlıklarını kaybedeceklerdi. Bu duruma bir çare bulunması gerekliydi ve çarede limanı temizlemek olacaktı.Anlaşılacağı gibi bu iş o dönemki koşullarda pek kolay bir iş değildi. Aslında yeterli paralarının olması bile bu konuyu çözemezdi. Dönem şartlarında bataklığa dönmüş limanı temizleyecek teknolojileri mevcut değildi maalesef…

Tam bu esnada Büyük İskender’in ölümünün ardından, onun komutanlarından Lysimakhos Efes’e hakim olmuştur. (M.Ö 290) 

Savaşlarda elde ettiği ganimetler ile iyi bir zenginliğe erişen Lysimakhos, limanın temizliğinin imkan olmayacağını anlamış ve kenti bugünkü yeri olan Panayır dağı ve Bülbül dağı arasındaki vadiye kurmaya karar vermişti.

Lysimakhos'un savaşlarda elde etmiş olduğu 900 Talentlik yani günümüzde yaklaşık 5 milyona denk gelen bir hazinesi vardı. Nasıl olsa para çok işçi boldu. Yeni yer arayışında buluna nen uygun yer bugünkü yeri olan Bülbül ve Panayır dağları arasında kalan vadi idi. Kurulan yeni kent hem deniz kenarında, hem de emniyetliydi.( Şu an bülbül dağına baktığımızda dikkatimizi çeken surlar, Lysimakhos'un yaptırdığı surlardır.) 

Daha önce Kutsal Artemis tapınağının çevresinde olan kentten ayrılış Efesliler için hiç kolay olmamıştı. Efesliler gururluydu, Efesliler Artemis'i ve Tapınağını çok önemsiyorlardı ve işte bu yüzden bataklıktaki sivrisinekler arasında bile yaşamayı göze almışlardı bir süre. Fakat bir müddet sonra yaşadıkları yer son derece pis ve hastalıkların yaygın olmasından ötürü ölümler artmıştı, Efesliler çaresiz kalmıştı. İşte bundan sonra topyekun Lysimakhos'un kentine göç başlamış ve yerleşim burada devam etmiştir yaklaşık on yüzyıl boyunca...

Bugünden baktığımızda bile sivrisineklere karşı savunmasızken, o dönemin şartlarında böylesine değişimler olması kaçınılmaz bir sondu.

Bizlerde, Efes'ten kalan bu kötü miras ile mücadele etmek için çözüm yollarını en iyi şekilde değerlendirmemiz gerekmektedir. Günümüzde ilaçlama teknolojisi bu sorunu halledebilecek niteliktedir. Doğru zamanda yapılan ilaçlamalar ile sivrisinek larvalarını ortaya çıkmadan yok edebiliriz.

Kim bilir yeterince ilaçlanmaz ise kentimiz, belki bizlerde bir gün bu yüzden göçe tabi olabiliriz… Fakat bir Lysimakhos daha olmayacak gibi :) 

Belediyemize duyurulur…


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Selçuk Efes Kent Belleği #EfesSelçuktanerelergezilir

  Selçuk Efes Kent Belleği Zaman Yolculuğu Efes Selçukluların ve Efes Selçuk’un tarihine, doğasına, insanına ilgi duyanların paylaşım noktas...