6 MAYIS
Artemis'in doğumu ve Artemis Festivali
Artemis ve Apollon'un anneleri Leto 9 gün doğum sancısı çeker. 8.günde 6 Mayıs tarihinde Artemis, 9.günde kardeşi Apollon doğar...
Apollon'un Delos adasında doğumuna karşın Artemis "Ortygie" denilen bugün Efes'in Arvalya mevkii olduğu düşünülen, eskiden koruluk olan yerde doğmuştur.
( Ortygie ; Strabon Geographika kitabının 14.1.20 pasajında şöyle bahseder: Milattan sonra 17 yılında yazan Strabon, Geographiká 14.1’de Efes yakınındaki Kenkhrios ırmağından söz eder. Bu ırmağın kenarında, denizden “bir miktar” yüksekte, Ortygia adlı muhteşem bir koruluk vardır. O korulukta tanrıça Leto (“Hanımefendi”) ikiz çocukları Artemis ve Apollon’u doğurmuş, doğumdan sonra Kenkhrios ırmağında yıkanmıştır. Korunun ardındaki Solmissós dağında koruyucu ve kollayıcı Kuretes’ler, anneyi ve dölünü kıskanç tanrıça Hera’dan korumak için nöbet tutmuştur. Sonradan burada Artemis onuruna tapınaklar yapılmış ve dünyaca ünlü heykeltıraşlar tarafından donatılmıştır. Ancak Strabon’un metninden, burada kast edilenin Efes’in meşhur Artemis tapınağı mı yoksa başka tapınaklar mı olduğu anlaşılmaz. )
Hatta Zeus’un karısı kıskanç Hera, Leto'nun doğumunu engellemek istemiştir. Fakat Artemis’in doğumu esnasında kutsal rahibe olan Kuretler, Bülbül dağı eteklerinde büyük gürültü çıkararak ilgiyi dağıtmış ve Artemis’in sağlıkla doğumuna yardımcı olmuşlardır...
O günden sonra Efesliler Artemis’i en büyük tanrıçaları olarak görmüş ve ona dünyanın en büyük Tapınağı’nı inşa etmişlerdir.
“Babil’in Asma Bahçelerini, Olympos Zeus’unu, Rodos’un Kolosus’unu, Piramitlerin dev yapılarını, İskenderiye Fenerini, Halikarnas Mosoleumu’nu gördüm. Fakat bulutlara karışan Efes Artemis Tapınağı’nı gördüğüm zaman, bütün öteki harikalar, gözümde parlaklıklarını yitirdiler.”
*Book of Marvels*
İşte böylesine bir harikanın sahibesi Efesli Artemis...
Tanrıça Artemis’in doğumuna ithafen her yıl 6 Mayıs'ta yaklaşık 1 ay süren festival düzenlerdi Efesliler...
İşte o gün için geceden başlardı hazırlıklar. Dünyanın her yerinden gelen inananlar Tanrıçalarına sunaklar, hediyeler getirirdi. Rahip ve rahibeler tapınakta bulunan Artemis'in ağaçtan yontma orijinal heykelini altın, gümüş, yakut ve diğer değerli taşlar ile süsleyerek törene hazır hale getirirdi.
Güneş ilk ışıklarını gösterdiği zaman tapınaktan dışarı çıkan tanrıça, yüzbinlerin gözlerini alırcasına merdivenlerden görünürdü...
Ve kutsal yoldan alayları ile yürüyüş başlardı. Önde Artemis arkasında inanan bütün Antik Dünya. Alayın sonunda yüzlerce boğa, tanrıça için kurban edilirdi. Ve kurban boğalarının testisleri Artemis'in boynuna asılarak erkeksi gücü gösterilirdi...
(Meme zannedilen o yumruklar boğa testisidir.)
Muhteşem bir turizm faaliyeti ve turizmin başladığı ilk noktaydı bu ritüeller. Çünkü dünyanın her yerinden gelen inananlar büyük bir gelir sağlardı Efes'e... Özellikle Artemis’in gümüş ve altın küçük heykelciklerini satan esnaflar büyük gelir elde ederdi...
Efes, aslında zenginliğini işte bu tapınağa ve tanrıçalarına borçluydu...
Doğum günün kutlu olsun Artemis.
