Efes’in Aşk Adamı: General Lysimachos
Büyük İskender'in generallerinden biri olan
Lysimachos (İ.Ö. 323-281), Efes’in yeniden doğuşunda önemli bir rol oynayan
isimlerden biridir.
Küçük Menderes (Kaystros) Nehri'nin taşıdığı
alüvyonlar, Antik Efes’in limanını doldurmaya başlamış ve zamanla kenti
bataklığa çevirmişti. Bu durum, Efes’i yaşanmaz hale getirirken, Büyük
İskender’in ölümünün ardından Lysimachos, İ.Ö. 290 yılında kente hâkim oldu.
Zeki ve ileri görüşlü bir komutan olan
Lysimachos, diğer generallerin kendi aralarındaki güç mücadelesinden
faydalanarak 9000 talentlik (yaklaşık 5 milyon altın değerinde) bir hazineyi
ele geçirdi ve bu büyük serveti Bergama’da sakladı. Hazineyi koruma görevini
ise en güvendiği adamı Phileteros’a verdi.
Efes’in bataklığa dönüşmesini fırsata çeviren
Lysimachos, yeni bir kent kurmaya karar verdi. Gerekli araştırmaları
yaptırdıktan sonra en uygun yerin Bülbül Dağı ile Panayır Dağı arasındaki vadi
olduğuna kanaat getirdi. Bölgeyi bizzat inceledikten sonra da inşaat emrini
verdi. Böylece kısa sürede, deniz kenarında, güvenli ve etkileyici bir
manzaraya sahip yeni bir şehir kuruldu.
(Bu yeni kente göç sürecinde birçok zorluk yaşansa da stratejik açıdan, ticaret
açısından ve sağlıklı yaşam alanı olarak Artemision etrafında olan kente göre
çok daha avantajlıydı. Nihayetinde Ephesos halkı ve çevre halklar bu yeni kente
göçerek yaşamlarını devam ettirmişlerdir.)
Lysimachos’un iki karısı vardı, ancak
daha sonra Mısır Kralı’nın kızı Arsinoe ile evlenerek üçüncü evliliğini yaptı.
Yeni kurduğu kente olan sevgisini ve bağlılığını göstermek için, şehre sevdiği
kadının adını verdi: Arsinoe. İktidarı boyunca kent Arsinoeia olarak anıldı. Ancak
tarih bazen en büyük aşklara bile acımasızdır. Arsinoe’nin adı zamanla silindi.
Efes halkı köklü geçmişlerini unutmadı ve kente yine Ephesos demeye devam etti.
Yine de bu romantik jestin, Arsinoe üzerinde büyük bir etkisi olduğuna şüphe
yok. Sonuçta, küçük jestlerde dahi mutlu olan hayatımızın ışığı kadınlar için,
bir şehrin adının onların ismiyle anılması tarifsiz bir duygu olmalı!
Bu anlatımda olduğu gibi bazı aşklar ölümsüz olsa da tarih bazen en büyük aşklara bile acımasızdır.
Arsinoe’nin adı zamanla silindi. Efes halkı köklü geçmişlerini unutmadı ve
kente yine Ephesos demeye devam etti. Belki de aşkın değil, tarihin daha güçlü
olduğunu bir kez daha kanıtladılar."
Sizce de Lysimachos’un bu hareketi oldukça
romantik değil mi?
Peki siz olsaydınız halkı buna nasıl ikna ederdiniz?
