ANTİK EFES'TE EĞİTİM

Eski Yunan’da ve Efes’te çocuklar 7 ile 15 yaş arasında okula gitmekteydiler.Kentte yaşayan herkesin çocuklarını okula göndermeleri beklense de günümüzde olduğu gibi o dönemde de eğitim-öğretim bir para işiydi.Bu yüzden yoksul ailelerin çocukları uzunca bir eğitim süreci geçirememekteydiler.

Zengin ailelerin çocukları, okula “ pedagog “ adı verilen köleler ile birlikte giderlerdi ve bu köleler, çocukların okulda kaldığı sürece yanlarında kalırlardı.Onların her dediğini yerine getirirler ve efendilerine mahçup olmamaya çalışırlardı.

Okullarda okuma, yazma, şiir, edebiyat, müzik, spor ve jimnastik dersleri verilirdi.Kızlar evlerde anneleri tarafından eğitilirdi. Kızlar bir evin çekip çevrilmesi için gerekli olan, yemek pişirme, ip eğirme ve dokuma konularında eğitilirlerdi.

Okula giden çocuklar tahtadan yapılma ve mumla kaplı levhaları yazı eğitimi için kullanırlardı.Balmumu ile kaplı bu levhaları yazıları silerek tekrar tekrar kullanırlardı. Matematik işlemlerinde adının bugünde aynı olduğu “abaküs” adlı ipler üzerinde boncuklar olan bir alet ile yapılırdı.

Edebiyat alanında çocuklara Homeros ve benzeri ünlü yazarların yapıtları okutulurdu.  
Müzik derslerinde çocuklara telli ve nefesli sazların çalınması öğretilirdi.Bunun yanı sıra şarkı söylemek ve dans etmek de öğretilenler arasındaydı.

14 yaşını geçen çocuklara ise atletizm alanıında eğitimler verilirdi.

Devri Yunani de olduğu gibi devri Roma’da da eğitim amaçlı pek çok jimnazyum inşa edilmiştir.

Buradaki eğitimlerini tamamlayanlar ise, daha iyi derecede eğitim alabilmek için yaşadığı yerden uzaklaşmak zorunda kalıyorlardı.Örneğin Felsefe dalında iyi bir eğitim almak isteyenler Atina’ya gitmek zorundaydı.

Efes’te verilen eğitimin özü din, müzik, edebiyat, ve beden eğitiminden oluşuyordu.Aslında bu eğitimlerin amacı bugünde olduğu gibi topluma sağlıklı, bilgili ve bilinçli bireyler yetiştirmekti.İnsan tarihin her döneminde insandır, ihtiyaçları ve çevresi değişsede ortak akıl denilen olgu herdaim birdir.

Karşılaştırdığımızda aslında günümüzle alakalı birçok nokta bulabiliriz.Bunların en bariz olanı ise kızlar yine eğitimde ikinci plandalar ve parası olan istediği gibi istediği yerde okuyor…
Eğitim, maddiyatla değil akliyatla olmaktadır.

Okumak için uğraşana ve okuyana yardım eden herkese selam olsun.Onlar varoldukça iyi bireyler yetişecektir…

Tarihçi – Tolga MERT

Celsus Kütüphanesi İllüstrasyonu